Četiri stadija hemoroidalne bolesti
Hemoroidalna bolest se dijeli na četiri stadija. Zavisno od uznapredovalosti stanja uz primjenu mjera higijensko-dijetetskog režima planira se i liječenje. U početnom stanju biće dovoljno povremeno korištenje anti-hemoroidalnih krema i čepića. Za uznapredovala stanja u svijetu i kod nas su široko prihvaćene dvije vrste liječenja, sklerozaciona terapija i primjena gumi ligatura po Baronu, ili njihova kombinacija.
Prvi stadij
Hemoroidi prvog stadija potiču od podsluzokožnog vaskularnog. Oni se mogu povećati po broju i veličini i mogu krvariti nakon stolice. Oni se pružaju u šupljinu anusa i vide se pregledom anoskopom, ali ne ispadaju napolje.
Pri prvom stadiju, vanjski hemoroidalni čvorovi relativno su male veličine, zategnuto-elastične konzistencije i nalaze se niže od zupčaste linije. Bolni su na dodir. Koža u perianalnoj (okolina anusa) oblasti može biti hiperemisana (prepunjena krvlju). Karakteristične su žalbe na osjećaj pečenja i svraba, koji se naročito pojačavaju pri defekaciji.
Drugi stadij
Kao i hemoroidi prvog stadija i hemoroidi drugog stadija mogu se komplikovati krvarenjem. Kod drugog stadija, mogu se vidjeti izraženiji otok većeg dijela perianalne oblasti i hiperemija. Na dodir ove oblasti ili pritisak prstom u oblasti pravog crijeva javlja se rezak, prodoran bol. Bolesnici se žale na snažne bolove u oblasti anusa, naročito pri hodu i u sjedećem položaju.
Kod drugog stadija oboljenja hemoroidalni čvorovi prolabiraju kada se bolesnik napreže, kao npr. prilikom defekacije. Tada su hemoroidi vidljivi izvana. Po prestanku naprezanja, povuku se u analni kanal.
Treći stadij
U slučaju trećeg stadija, cijela okolina analnog otvora zahvaćena je upalnim otokom. Čak i ovlašno dodirivanje hemoroidalnih čvorova rezultira jakim i oštrim bolom. U analnoj oblasti vidni su tamnocrveni ili crveno-modri unutrašnji hemoroidalni čvorovi, pokriveni vlaknastim opnama. U odsustvu suvremenih metoda liječenja, može nastupiti čak i nekroza hemoroidalnih čvorova!
Sluzokoža koja ih pokriva može biti izranavljena, a javljaju se i dijelovi crne boje sa naletom fibrina. U naročito zapuštenim slučajevima, može doći i do razvoja paraproktitisa (upala pravog crijeva i tkiva koja ga okružuju).
Treći stadij hemoroidalne bolesti karakteriše prolaps koji je dugotrajan. Ponekad je potrebna manualna repozicija. Ipak se u većini slučajeva povlače tokom spavanja. Zato bi bolesnicima bilo preporučljivo obavljanje nužde u večernjim satima.
Ova vrsta hemoroida je kompliciranija jer vrlo lako ispada iz rektuma, najčešće prilikom kašlja, kihanja ili podizanja tereta, a prolaps može biti i veoma opsežan. Također, za njih je karakteristično da se u većini slučajeva iskompliciraju krvarenjem.
Četvrti stadij
Hemoroidi IV stadija predstavljaju zapuštenu i najtežu fazu bolesti. Čvorovi su stalno prolabirani (ispali) i u njima postoji jako izražen venski zastoj. Ne mogu se ni ručno vratiti (reponirati), stalno vlaže, obilno krvare i često se kompliciraju uklještenjem, trombozom, zapaljenjem i jakim bolovima.